Sunday, January 16, 2011

विकून गेलो

रामनायक मम्माले घरकडे टी वी मुखारि बेसूनु श्यामाय सीमाय सीरियल चोयताय.  सीमान चानल पोरतुचानीक न्यूस सांगताय.  टी वींतु दाकयलॆले फॊटो दिकून तंगॆले दॊळे भायिर अयले.  सुधीराले फॊटॊवे तॆं, ताजे खाल ६.५ कॊटि रुपया बोरॊवनु  "Sold OuT"  म्हॊणु बरयलां. तानी अठेयलें ’इतियॆं, सुधीर नवॆं तॊ? ताका कशि विकिल्या?’.  तंका सनूचि हासु अयलो. तानि आठॆयले तॊ कसलकीं झगडॆंतु पोळो म्हॊणु.  तानि तंगॆले अम्माक अपयलि अनीक दाकयलें. टी वींतु तॆंचि तॆंचि दकयतायि. तांका कायिं मनांतु जायना.  न्यूस सगळें अयकुचानीक तांका मनांतु जालें. सुधीराक  IPL खॆळूक ६.५ कॊटि रुपया मेळतलो खयिं. ’मिजे दॆवा, इतियॆं हांव अयकता’?

श्यामालॆय सीमालॆय अम्मान आठॆयलें. ’सुधीराक दॆवान रजयोग तं रचील्या. तॊ हांवे पुसूक चोयल्यारि वोतॊलवॆ?  माका हंगा व्हरडीक कॊरनु हळॆले वॆळारि सुधीराक पांच तं वर्ष.  तागॆलि वोळ्ळम्मा तं ताका चोयतालि. ताणे जावन्य ऎक वर्ष जवंचानीक तागॆलि अम्मा दॆवाले गेलि.  हांवे यॆवनु एक वर्ष भितॆर मायिं गेलि.  सुधीराक लायक कॊरनु चॊवंका म्हॊणु मांयिन सांगले तं. जन्मारि थाकून सांगिलें अयकुचो स्वभाव माका ना.  मिगॆलिं चेर्डूवं आतां माकाय लेकिनाय.

ताका कशीचि धवंडायल्यारि ताका मॆळकाजालॊलो वण्टो लगॆन मिगॆले पुत्‍ताक मेळतॊलो नवॆ म्हॊणु तं हांवे तॆं सग केलॆलें.  ताका दिकल्यारि सायना आशिले माका.  ताका हांवे उपाशि घलॊलो आसा, भॊरनु मरलॊलो आसा. मॊगान एक उतर हांवे ताजे लागि सांगलॆना.  हांव कोरचें दिकून मिगॆलिं चेरडूवंय सुधीरा लागि कायिं मोग दाकयनायिं आशिलिं.

तॆं सग घूवनु मिगॆले चेरडुवांक लगलें.  मिगॆलि एकि धूव श्यामा धावॆंतु शिकवण जावनु बेसल्या. कॊळॆजांतु सॊडूक वाट ना.  दुसॆरि धावॆंतु पवलि.  कशि शिकवप? मिगॆले पुताक गवंचे ’लोकटो-उसळे’ चेरडूवं जावनु मॆळनु झगडे कॊरूक वॆळ नोपूरो.  मिगॆले बमुणाले बप्‍पाक चार परमयि दोन गद्दॆय आशिले.  तंतु थाकून अवंक जाय जालॆले दुड्ड मेळताले.  मकाय व्होळो पूतु तं. मगीरि दॊन चेल्‍लीयो.

मिगॆलि व्होडकयो दाकोवंचाक, सांगले सग घॆवनु दीवनु मिगॆलो बम्मूणु हरवॊलो.  ऎक अंगडींतु लॆक बॊरॊवंचे काम तं मिगॆले बमुणाक आशिलें. इति मेळ्यारीय पावनतिलॆं मिगॆलो स्वभाव कारण तं अम्मि अशि जल्यांय.  आतां माका मनांतु जाता किं, यॆ कुटुंब नाश जवंचाक कारण हांव तं म्हॊणु.  मायंन वोचून जावनु हांवे व्होळे बयलॆले पुतु सुधीराक घरकडे थाकून धवंडायलो.  हांव सांगले सग काणघॆवनु दिवंचाक दुड्ड ना जवंचानीक मिगॆलो बमूणु मन दुकून एक दिस दॆवनु गेलो. मगीरि दिकलॊना.  एक अंगडींतु लॆक बॊरोवंचांतु थाकून इति पगार मॆळूक? मगीरि एदॆंचि भात अनीक नारळ परमंतु थाकून मेळताले. तजान कशीचि पुणॆय घर धवंतालें. हांव तॆं कायिं चॊयना आशिलि.  आतां अंगडींतु थाखून मेळचो पगारूय ना. मिगॆले पुत्‍तान निवंगिल्यर दिवंचाक मिजेलागि दुड्डूय नाय.  आज सुधीर क्रिकॆट खॆळनु कॊटिपति जालो.  ताणे दुड्ड निवंगूनु बाधा कायिं दीवप ना आशिलें. 

सान थाकून सुधीराक खॆळांतु मन आशिलें. पिड्डे पॊंद काणु बाट कॊरनु, बोण्डो गॆंद कॊरनूय खेळतॊलो. आतां माका मनांतु जाता.  हांवे ताका केदनाय सॊवनाफडॆन तगॆलो मनांतूलो कॊप ऊणे कॊरूक जायत तॊ ताशि करतालो.  

शाळॆंतु थाकून आयल्यारि टि वी सीरियल चॊवप तं चेलियांलो काम.  अम्माक इतॆयिं सहाय कॊरयां म्होणु तांका दिसना’.  यॆं सग आठॊवनु ती मन दुकून बेसलि.

सुधीरालो मामु टी वी मुखार बेसून न्यूस चोयतचि तं आशिलो.  सुधीरालें मॊल चॊणूचि वता.  ५०,००० थकून आरांबून ६.५ कॊटि रुपया पवलो. 

सुधीरूय तागेले मित्रंय कॊरनु ऎक मित्राले घरकडे टी वी चॊवनु बेसलिं.  कॊण खंचे टीमांतु वता, अनीक कोणेय ताका कडतायवॆ सग म्हॊणु चोयताय. व्हॊद व्हॊड खॆळकार भॊरनु जाण कॊणे काणतिलें भायिर गेलिं.  भारताचो परणो क्याप्टन गांगुलीक सरि कॊण कळॆनाय.  ’अनीक माका कॊण काडूक दॆवा’, सुधीरालें हर्दें धड-धड जाता.  तागॆलें नांव येवुंचानीक तॊ दॊळे धंपून बेसलो. ताका टीवींतु चोवंचाक जायना.  ५०,००० आरांबून तगॆलें मॊल ऊंच ऊंच वचाक आरांबीलें. उंचार वता थकित तागॆले मित्र ताळीयो वजूकय. ६.५ कॊटि रुपय जवंचानीक तानि दाकयलें ’विकून गेलो’ म्हॊणु.  तागॆलिं मित्र खुशीन इति कॊरका म्हॊणू कॊळनातिलॆं ’डान्स’ करताय. ताणे दॊळे धंपून दॆवाक प्रणाम केलें.

सुधीराले मम्‍माक इति सांगका म्हॊणु कळना.  हथूय धावना, पयूय धावना.  मम्मान आठॆयलें ’सान असतन तगॆले कष्ट दिकून ताका हंगा हळॊलो तं.  आतां तॊ खतयिं पवलो?’  तवळीचि तगॆलें मोबैल वजलें.  सुधीर तं "मम्मा, मम्मान न्यूस दिकीलवॆं? सग मम्मालो आशिर्वादूय अनुग्रहूय तं". मम्माक ताळो भरलो. उलॊवंचाक जायना.  "दॆवु तुका बरॆं कॊरो पुता" कॊरनु मम्मान फॊण खाल दवरलें. मम्मान आठयलें ’आतां मिगॆलि भयणि आशिल जल्यारि, इति खुश जातलि आशलि?’

सुधीराले मनांतु परणे कार्य सग सिनिमा वरीचि अयलें. ’मम्मान माका तॆ राक्षसीले हथांतु थाकून हंगा हाणु शिकवणॆकय भर्शि क्रिकॆट कॊचिंगांकय घलो दिकून हांव आज हंगा पावलो. मिगॆले घरकडॆचि तं हांव आशिलो जल्यारि आतां इति कोरतॊनो आशिलो? आठोवंचाक जायना.  मौशॆन माका दिलॆले कष्टाक, थंगाचि रबिलो जल्यार हांव कोणाकय दिम्शि मरतॊलो आशिलो. तुतूलि तं आशिलि मिगॆलि मनांतूलि दूकि.  मम्माले घरकडे एवुंचानीक तं मनांतु खुशि इति म्हॊणु माका मनांतु जल्यां. मम्माले घराचे लगि एक ग्रौण्ड आसा. थंगा क्रिकॆट माच चवंकप आसा.  हांव तॆं चोवनु रबतॊलो.  मम्माक मिगेलि क्रिकेटांतूलि वासना मनांतु जालि दिकून माका क्रिकॆट अकाडमींतु भर्ति केलि.  हांव कॊळॆज टीमांतूय स्टॆट टीमांतूय खेळॊ.  गेले वर्षा आठ  IPL खॆळांतु खॆळूकय जालें. तंतु हांव ऎक सेन्चुरि अनीक चार वॆळा ५० पशी चड रण कळॆलें तं. इतॆंय जावो, आतां मिगॆलें सपन पूरा जालें. जीवित सग काम केल्यारीय उतुलॊ दुड्डु कशि मॆळूक?’   

सुधीराक बप्पालो विचार आयलो.  बप्पा खंतय आसा म्हॊणु कळना.  गेले महिनॆंतु लगीचे घरकडचिं हरिद्वारांतु गेलॆलिं.  तन्‍नि बप्पाक थंगा मठांतु दिकिलो खयिं.  थंगा गायंक चॊवनु थंगाचि जेवणयि सग कॊरनु रबता म्हॊणु तीं सांगतालिं.  बप्पालिं कार्य आठॊवनु ताका मनांतु व्हॊडि दूकि दिसलि.

१५ दीस जावनु सुधीर मम्माथंय पवलो.  ताणे सांगले "मम्मा, हंवे मुंबै एक फ़्लाट घेतले आसा.  सान थाकून मिगॆले मनांतु दॆवु जावनु लेकुचो तॆंडुळ्करूय मुंबै नवॆं रबता.  तॆं दिकून हांवे थंगाचि घर काडयां म्हॊणु दवरलें.  मम्मान आतां मिजे लागि यॆवंका.  अवंका वोचून बप्पाक अपॊवनु हाडका.  मिगॆले फ़्लाटांतु बप्पाक ऎक चांग जीवित दीवंका म्हॊणु तं मिगॆलि आशा". मम्माक संतॊष जालो. मम्मूय भच्चॊय कॊरनु हरिद्वाराक पवलिं.  पुताक दिकून बप्पाले दॊळे भरले.  पुतान सांगले "बप्पाले अनुग्रहानय दैवाले दयॆनय तं माका यॆं भाग्य म्हेळॆलें".  "कसले भाग्य रॆ?"
"बप्पा, दॊन वर्षांक क्रिकेट खेळ्यारि माका ६.५ कॊटि रुपय मेळतॊलो. तॆं नंतना माका कामूय आसा.  अनीक मिगॆलो बप्पा माका जाय, बप्पान मिजेलगि यॆवनु मिगॆले घरकडे रबुका. मौशॆकय चेरडुवांकय जावंका जलॆले दुड्डय हांव दीन". 

"अरॆ, हांवे तुक इति चांग केलॆलें आसा पुता?  हांव हंगाचि पॊणु दीस काडीन.  मगीर तुगॆले मौशॆक इत्याक कीं दुड्डु दीवंका?  ती दुसॆरि तुगेले दुड्डु उप्पून काडूक वाट चोयतलि".

"मौशॆन केलॆलें मौशि भोगो. तीणे माका थंगा थाकून धवंडायलो दिकून नवॆं हांव आतां अशि आसा. आतां माका काम आसा.  क्रिकेटांतु नांव आसा.  बप्पा भायर सर. मुंबै वच्चां".  सुधीराले मम्मानय रामनायक मम्माक पुतालग्गि वोचून रबूक सांगलें. सुधीरूय मम्मूय कॊरनु रामनायक मम्माक मुंबै घरकडे हळो.  ताणे बप्पा लगि सांगलें "बप्पा, अनीक हांव वोचून मौशॆकय चेरडूवांकय दिकून येतां". 

"इत्याक रॆ पुता तूं तॆं सग मत्तॆरि कडता?"

"तीवंय मिगॆलिं भवंड नवॆं? हांव तंका जाय जलॊलो सहाय करतॊलो बप्पा.  मगीरि तंगॆले व्हरडीकॆक इति कॊरयात जल्यार कोरतॊलों.  धकूल भावूय इतॆयं काम कॊरूक मुखार अयल्यार ताका दुड्डु दीवनु हांव सहाय कोरतॊलों". 

"इति चांग मन रॆ पुत्‍ता तुगॆलें. तुगॆलि अम्माय तशीचि तं आशिलि".

"बप्पाक हांवे तंचेलागि पेटॊवना.  बप्पान थंगा गेल्यारि तीं दुसॆरि बळ कॊरनु मिगॆलो दुड्डू सग उपून काडूक वाट घलतलिं.  तॆं नाका.  लगीचि माका व्हरडीक कॊरका म्हॊणु आसा. हांवे एक चेलियॆक दिकलि आसा.  व्हॊड कष्ट कडचे घरकडचि तं ती.  तिगॆले घर्कडचॆंकय मिगॆलो सहाय जावंका जतलें".

"जावोरॆ पुत्‍ता. तुजान एक कुटुंब लगॆन चांग जाता जल्यारि तॆंचि तं पुत्‍ता चांग".  बप्पाले दॊळे भरले.

ऎक दीस सुधीरालि धकटि अम्मा घर्कडे बेसूनु इतिकीं सग आठॆयतालि.  ’चेल्लीयो वडताय.  पुत्‍ताक कायिं कॊरका म्हॊणु ना.  इति करप? हांवे तॆ सान चेरडालागि केलॆलें धा गूणि माका मेळता.  मिगॆलि करणि सहन जावनतिलॆं बम्मूणूय दॆवनु गेलो’. 

जेगलॆरि वण्णांचो सोवदु अयकून ती चोयलि.  अयलॊलो  मनीषु तिकाचि चोयता. ताका दिसलें ’मौशॆक परणि व्होडकयो कायिं ना’. तिका मनांतु जालॆना. तीणे निवंगीलें "कॊण?"

"मौशि माका वळकिलनावॆ? हांव सुधीर तं. मौशेकूणीय भवडांकूणीय वस्त्र घॆवनु अयलॊलो तं.  धा सासु रुपयाय आसा.  भयणियांक मनिषा प्रमाणि पेटॊवंचाक आशिले दुड्ड हांव दीन.  चेल्लॆंक मौशॆन सोदून काडका.  मगीरि भावाक शिकवण ना.  मौशीय तॊवय कॊरनु ’कॆटरिंग’ ना जल्यरि कसलॆंय काम कोरूक ऎक फंता हांव दुड्ड दीन.  मगीरि तुम्मि तॆं मुखार वॊरका.  भयणयांकय भावाकय मनांतु एदॊचि मॊग घालनु दीवनु तंगॆलो वायिट स्वभाव चांग कॊरनु मौशीय पुतूय कॊरनु चिंतन कॊरनु माका जाणॆयाय.  हंव मिगॆलें अड्रस दीन. बरप घल्यार पूरो".

मौशॆन निवंगीलें "बप्पा खथयिं आसा म्हॊणु कळतवॆ पुता?"

"कळनामू मौशॆ.  तॆं कळतने मौशॆक नवॆं. हांव यॆं संगूकय, यि पॆट तुंका हाणु दिवंचाकय तं अयलॊलो. हांव वता". 

"ऎक चाय सरि पीवनातिलॆं वतवॆ?"

"मिगॆलें फ़्लायट वतलें मौशॆ". अड्रस एक कगतारि बॊरॊवनु सुधीर देवनु गेलो.

Sunday, January 9, 2011

रॊंग नंबर

सुचित्रा खटळ्यारि पॊणु एक उपन्यास वचितालि तं. फॊण वाजता. ती लगि वोचून चोयलि. वळकीचाले नंबर नयिं. कॊण म्हॊणु कळ्‍ना. वॆळु वोचूनतिले एदॆ चेल्ले आसाय. चेलियांक फॊण कॊरनु साक्‍कर मारूक चोयतले.

तीणे कॊळॆजांतु शिकचे वॆळारि, कॊळॆजांतु मिमिक्रि दाकवप आशिलें. तीणे फॊण काणु रस्पतीक ऎक "हलॊ" केलें. मध्यप्रायॆचे बयिलॆले सोवदारि तं तीणे उलॆयलॆलें.

"हलॊ, हांव विनीत पै" ऎक मध्यप्रायॆचे ददुलॆन जाप दिलि.

"इति कयिरें?" तीणे निवंगीलें.

"तुंका ऎकि धूव आसा म्हॊणु अयकीलें, मिगॆले पुत्‍ताक चोयल्यारि लायक म्हॊणु दिसलें" ताणे सांगले.

"कयरें चांग. तिका थोगडे डिमांड सग आसा".

"इति सगकीं तिका जावंका?"

"तिका काम आसा. तॊ काम सॊडूक तिका जावना. जीवितांतु तिगॆले उतराकय मॊल जाय. तिजॆरि चांग मॊगु जावंका. न्याय जावनु इतॆयिं कॊरूक आशिले स्वातंत्र्ययि तिका जाय खयिं".

"तॆं सग मयॆंक कशि कळता?"

"हांवे पयरि तिजेलगि व्हरडिकॆचें कयरिं म्हॊणचानीक तिणे मिजेलगि तिगॆलिं डिमांड्स पूरा सांगलें. तॆ धैर्यारि तं हांव सग सांगता. पोर्णो काळ नयिं नवॆं, चेलियांकयि सग असतने नवॆं तांगॆले जीवितापसून एकॆक सपन. तॆं चांग जाले मयॆं. अनीक इतॆयिं सांगूक आसावॆ?"

"तुगॆले अम्मा-बप्पाक ती धुवॆसमान चोयतलि. तिका एलतांतूयि तॊ मॊगु मॆळका".

"तीणे दिवंचे तिका मेळतने मयॆं. हांव तगॆले डिमांडस सग इति म्हॊणु सोदून सांगन. फाय यॆचि वॆळारि जाणॆयन. जावो दवरता".

हेरदूसा तॆचि वॆळारि तगॆले फॊण अयलें. तगॆले बप्पालें फॊण तं. तीणे दुसॆरीय सोवदु पोरतूनु निवंगीलें "इति सांगलें ताणे?"

"तिगॆले डिमांडस सग ताका ऒ.के.".

"तगॆले डिमांडस संगाय".

"मयॆलें नांव?"

"सुमित्रा".

"तगॆलें डिमांडस अतंचे चेलियांक प्रीति असतने म्हॊणु माका दिसना".

"जल्यारीयि तुम्मि संगाय. हांव तिजेलगि निवंगीता".

"ऎक, ताका जातक चोवंचे इष्ट ना". तीणे जाप दिलि "तुंका नाका जल्यारि अवंकाय नाका".

"दुसरें, ताका व्हॊड दम्मॆलि मनिषालि व्होडकयो इष्ट ना. दिसना फडॆन सग भंगार, कप्पड सग काणघॆवनु एकडे कोरच्यांतु व्हॊडि प्रीति ना".

"तॆं तिजेलगि निवंगुका".

"तिसरें, स्त्रीधन मन जाणु दिल्यारि नाका म्हॊणु सांगुन्‍ना, लॆक संगून काणघेवंचे इष्ट नयि".

"तॆं चांग" तीणे जाप दिलि.

"चोवतें, तीणे सांगुचें न्याय जावनु कॊरूक ताका मन आसा, तजान जावनतिलें जल्यारि ताणे कोरना".
"तॆं ऒ.के.".

"पांच, चोवंचाक हॆममालिनि नयिं जल्यारीय, दिकल्यारि कॊण बल्लाव म्हॊणयें".

"तॆं ताणे दिकून जावनु सांगल्यारि पूरो. माका मिगॆलि चेरडूं चांग म्हॊणु नवॆं दिसतनॆ?"

"स, बम्मुणालगीय घरकडचॆंलगीय मॊगूय तगतगॆले म्हळेलि चिंतनयि जावंका. बयलांक जावंका जलॆले गूण नवें तॆ?"

"तॆं असतने. पोरतूनूय मॆळका".

"सात, दुड्ड पुड्डि कोरचि व्हरडीक माका इष्ट ना".

"यॆं सग ऎकलगॆन तिजेलगि निवंगून संगून फायि जाणॆयन".

"जावो मयॆं, व्हरडीक खॆळ कार्य नय नवें?"

ताणे आठॆयलें, ताळो पोरतून कॊळॆजांतूलो बेस्ट आक्टर जलॊलो आतां फल जालें. एक रॊंग नंबर नेणतें केलॆलें तं. तिजे मनांतूलें कळ्ळें. धूवॆक व्हरडीक जवंचाक तपस बेसले अम्मा-बप्पाक एक समाधान जतलें. ताणे टेलिफॊण ऒफीसांतु वोचून ते नंबराचे अड्रस सोदून कळें. अनीक तिगॆले घराचे लगि आशिले एक मित्रा वटॆन तिजेपसून सोदॆयलें. ताणे सोदून जाणॆयलें, थंगा एक बप्पा अनीक धूव मात्र तं रबताय. चेलियॆक अम्मा ना.

ताका हास अयलो. माका सजुचि बायल. हांव बप्पाले ताळॆन उलॆयलो दिकून माका बप्पा आसा म्हॊणु सांगलें. तीणॆय तॆचि प्रकार सांगलें असतने. ’बरपडचे बमुणाक तेरपडचि बायल’. रस्पतीक सोवदु पोरतून केलॆलें जल्यारीय, तिजेलागि उलॊवनु जवंचानीक इतिकींचि एक संतॊष दिसता. डिमांडस पूरा एलतपेलतांतु सम जालें दिकून, लगीचि चेल्लि चोवंचाक येताय म्हॊणु जाणॆयलें.

लगीचे अयितारा विनीत तगॆले ऎक मम्माकय घॆवनु सुचित्राले घरकडे गेलो. बप्पालि भयणीय आशिलि. सुचित्राले घरकारानि तंका चंग प्रकार स्वीकार केलो. तिगॆले बप्पान सांगलें "दोगांकयि परस्पर इष्ट जालें. एलतपेलतांतु उलोवुंचाक आसा जल्यारि पेलतांतु वोचूनु उलॆयाय". तीं टेरसारि गेलिं. प्रकृतीक साक्षि कॊरनु उलॊवयां. आतां पर्यंत रसपतीक तं उलॆयलॆलिं. अनीक खॆळ नयिं, कार्य तं उलॊवंका. तीं एलतपेलतांतु चोयलिं. दृष्टि ऎक जवंचानीक तंका हास अयलो. ताणे निवंगीलें "तुगॆलि अम्मा?"

"माका अम्मा ना. चांग कार्य उलोवंचे वॆळारि जिबॆरि येतलि. सांगका जलॆलें सांगतलि. लगि अयलॊलो बप्पावॆ?" तीणे निवंगीलें.

"नयिं, मिगॆलो मामु. माका बप्पा ना". ताणे हसूनु सांगले. "तुजेलागि उलॊवंचे वॆळारि मिगॆलो बप्पा मिजे जिब्बॆरि येतलो. अवंका उलॊवंचाक कायिं ना. अम्मि दोगयिं अम्मा-बप्पा वटॆन उलॆयलिं. परस्पर मन जाण जालिं. मिगॆले नांव विनीत पै तं. तॆं फट्टि नयिं. हांव ऎक डॊक्टर तं. पॊस्टग्राडुवॆषन परॆन जालें. सर्कार आस्पत्रॆंतु काम करता. दुड्ड कोरका म्हळॆले पशि रॊगियांक सूख कोरचें तं मिगॆलें लक्ष्य. अम्मा शाळॆंतु हेडमिस्‍ट्रस तं अशिलि. आतां रिटयर जालि. बप्पा ऎक आक्सिडेंटांतु गेलो. माका अम्मा मात्र तं आसा. अम्माक तूंवे श्रद्दॆन चॊवंका. तुगॆलि अम्मा जावनु लेकुका".

"माका अम्मालो मॊगु मेळॊना. तॊ मॆळूक इति कॊरूकयि हांव तयार. मिगॆले नांव सुमित्रा नयिं, सुचित्रा तं. हांव ऎक बांक आफीसर तं. माका ऎक मलगडो भावु आसा. तॊ दुबायांतु कामु करता. बायिल चेरडूंव सग थंगा तं आसाय. बप्पाक तीं वरतनिवॆ म्हॊणु माका कळना. ना जल्यारि बप्पाकयि अम्मीचि चॊवंका जतने".

"अनीक आतां अवंका अम्माय बप्पाय आसाय. तंका चांग कॊरनु अवंका चॊवंका".

धा वीस दीस गेले. ऎक चांग दीस चॊवनु तन्‍नि व्हरडीक रजिस्टर केलि. ऎक दीसा तगॆले अम्मानयि तिगॆले बप्पानयि बेसले वॆळारि, विनितान तांगॆले मिमिक्रि अनुभव तांचेलगि सांगलें. "चिन्ना, तुमि दोगयिं एका पशि एकलिं समर्थ तं. तुमि तुंगॆले मनांतूलि इच्छा तकीत आशिलि व्हर, कशि जावंका म्हॊणु खंचॆ वटॆन जल्यारीय मनांत केलें".

तिगॆले बप्पान सांगलें "तीणे कॊळॆजांतु ’बेस्ट आक्टर’ अवार्ड काणघेतले आसा. तॆं सांगचे वॆळारि तगॆले बेस्ट आक्टर अवार्ड षॊकॆसांतु बेसुनु हसता तगॆले दॊळॆंतु गेलें.

"जीवितांतु तुमि आक्ट कॊरनीयें. एलतपेलतांतु मॊगु, श्रद्धा, मर्याद, एकमळि सग जावंका. तूंका दॆवु चांग कॊरो".

Saturday, January 1, 2011

शकुनिदशा


शनिदशा म्हॊण आयकिलें आसा.  शकुनिदशा आयकिलें आसावॆ? जल्यारि आसा. महाभारतांतु मात्र नयिं, अवंचे सगटांचयि भर्शि थंग-थंगा एकॆक शकुनि आसतले.  एक कुटुंब नाशु कॊरूक तंका प्रत्यॆक सामर्थ्य तं.  तांचे हथांतु पॊणु, मनांतु ज़िद्‍दय स्पर्धाय वडून कुटुंबारि कलह कोरचें अवंका मनांतु जवना, यॆं सग शकुनीलि माया म्हॊणु.  तॆं सत्य एदॆचि काळ वोचूनु मनांतु जायनाफडॆन दीस मास वतले.  तांचे हथांतु पॊणु मनांतु संघर्ष भोगूनु, सत्य मनांतु कॊरनु, तंचे हथांतु थाकून निसॊर भितॆर आशिलो वॆळु तं शकुनिदशा.  

रामु अनिक लक्ष्मणु, भभाव, तंगॆले नावांक अर्थवत्‍त जवंचे लेकान तं आसाय.  तंगॆलो एलतपेलतांतु आशिलो मॊगु उतूलो म्हॊणु लेकूक जवना. गवंचे कुसुंगॆंक स्वल्प पोटादूकि आसा. चांग मनीष सांगतनि "चेरडूंव जल्यार तश्शि जावंका.  तांगॆलि अम्मा-बप्पा भाग्य केलॆलिं".  तन्‍नि एकडॆचि बेसूनु नंतना जेवना खवना.  चड मित्र कायिं तांका ना.  दोगयिं व्हॊड जाले.  शिकवण जावनु कामारि आसाय.  

रम्माक ऎकि सोयरीक अयलि.  मान-मर्यादॆरि वड्डलि चेल्लि. ‘तेते प्रायॆरि कोरचें तेते प्रायॆरि कॊरका’ म्हॊण तांगॆले बप्पान आठॆयलें.  शाळॆंतु शिकुचे वॆळारि थाकून तंगॆलो मॊगु ना कोरूक चॊवनु हरवून बेसले शकुनीक दिसलें, आतां एक हाथ चोयल्यार इतें?  रम्मालि वॆस्त जालि.  शकुनि होळूचि लक्षमणालगि एकडे जालो.  

"अरॆ, अनिक रम्माक तुजेलगि माया कायिं जवना.  तूं चॊय, बयलॆन घलॆले बॊरॆरि तं अनिक रामु रबतॊलो." 
"मगीरी, बायल अयलि म्हॊण दवॊरनु मिजेलागि आशिलो मॊगु कायिं ताका ऊणे जावना.  वोन्‍नि अयलि म्हॊण माका इतें?" ताणे जाप दिलि.  

हेरदूसा रम्मालगि पवलो अंगॆलो शकुनि "रम्मान वरडीक कोरचें धकुलभावाक इष्ट ना म्हॊण दिसता.  तशि इतिकीं तो मिजेलगि म्हणतालो".  तागॆलो रॊग रम्माक मनांतु जालो. "वयवॆ? दॊन वर्ष वचनाफडॆन तागॆले बिगॆकयि मुखार सरतनि म्हॊण सांग" रम्मान सांगलें.  

रम्मालि वरडीक जालि.  ऎकि भयणि नातिले लक्ष्मणान तिका मलघडि भयणि जावनु लेकीलि.  वोन्‍नि चांगि मनीषि.  तांगॆले भवंडाले मॊगाक ऊणावु एवंचे कायिं तिगॆले करणींतु ना. अम्मा-बप्पाक समाधान.  कुटुंबाचो दीवो तं अवंगॆलि सून. तानि आठॆयलें.  

चार-पांच वर्ष धावनु गेलिं.  रम्माक दोगजाण चेरडूंव जालिं.  चेरडुवांलगि किडकाय कोरचें लक्ष्मणाक इष्ट आशिलें कयरें.  चेरडुवांक अप्पप्पा म्हळॆर भारि मॊगु.   

मनुष्य जीवित सुख अनीक दुख एकडे जालॆले नवॆं.  तांगॆले भाग्य दॊष.  तांगॆले अम्माक सूख ना जालें.  आतां हॊस्पिटलांतु वेलि जल्यारीय धा-वीस दीस जावनु अम्मा गेलि.  घर दुखांतु जालें. सुन्‍नॆन बप्पाकय पुत्‍तांकयि बळ दिलें.  ’काळान क्रमान’ सगटयिं दुखांतु थाकून भायर आयलिं.  अम्मा गेलि जल्यारीय तिजान जवंचे लेकान कॊणाक कायिं ऊणाव ऎवनातिलें सून चोयता.

वर्ष एक गेलें.  धाकुलॆकयि सोयरीक एता.  ताकाय एक वरडीक कॊरनु सॊडका जालॊलो मिगॆलो धर्मु नवॆं?  जावो म्हॊण बप्पान लेकलें.  व्होळे सुन्‍नॆन वड्डल्ले लेकान नयिं धकूलि सून वड्डलि. चेल्लीयो सगि चांगि तं.  तंका सांगूनु मनांकेलॆले ऊणावान तं तीं वायट म्हॊण अवंका दिसता.  धाकूले सुन्‍नॆले घरकटच्यानि तिजेलगि सांगले.  "मायिं गेलि नयगॊ, तॆं दिकून तॆ कष्ट तुका नायिं.  मगीर वोन्‍नि, तिका हळॆले लेकान तं तुकाय हळ्या, तिका तूवें इत्याक मॊल लेकुका?  चॊय, रबूक बाधा म्हॊण दिसता जल्यार बम्मुणाकयि घॆवनु हंगा यॊ.  हंगा अवंक तूं झडि जवना".  मक्शि बळाक कोणॆय आसा जल्यार तीणे कॊणाक भीवंका?  

वोन्‍नॆन आठॆयलें ’दॊश कॊणालॊय जल्यारीय मिजॆरि तं एतनें. तॆं कशीचि जावो मिगॆले मनाक ओवसूनु हांव तिजेलागि कायिं बलावपण कोरना.  ताका मिगॆलो भावु जावनु लेकुचे वरीचि तिका भयणि जावनु लेकितनि.  मनिषाले तोंडाक धॊरूक कॊणाक जवना नवॆं’.    

आतां शकुनीक चांग वॆळु मेळो.  सभार कष्ट नातिलें सग जतने.  ताणे होळूचि तगॆलें काम शुरु केलें. घरकडे अपशब्द.  मावांक यॆं दॊन-चार सहन जायना.  ऎक अट्‍टाक यॆवनु मावुं गेलो.  चेरडुवांलि एकमळि तं बप्पालि शक्‍तीय अभिमानूय आशिलो.  ती ना जवंचानीक जीवित नाका जावनु दिसलें.  बप्पालि क्रिया सग जालि.  

शकुनि ’गट्‍टिमुट्‍टि’ जालो.  तॊ लक्ष्मणालगि गेलो.  तगॆलो बेळसलो हसूयि हसून लक्ष्मणालागि संगले "हांव रम्माथंयि गेलॊलो तं. तुजेकरॆन भीख मगॆयतॊलो म्हॊण तॊ सांगता.  चॊवनु पळॊवनु रबुका तूंवे.  तुगॆले चंगपणाक तं हांव सांगता".  अशि सांगून मगीर तॊ रम्माथयिं गेलो.  "रम्मा, तुंका हांव मिगॆलो मलघोडो भावु जावनु तं लेकीता.  लक्ष्मण हूनु जावनु तं आसा.  बयिलॆथंचि शिकवण जावयात.  बप्पाले दुड्ड सग तूं चड काण खता म्हॊण तं तॊ सांगता.  तुंका इति दीवंका म्हॊण तॊ चॊयन खयिं.  अशीय आसावॆ दॆवा धाकुलभाव? तूंवे सॊण दिवंचाक पाणा.  मलघडो तूं नवॆं"?  

"वोचोरॆ, मिगॆलो धकूलभावु नवॆं तॊ, ताका जाय जलॆलें सग तॊ काडो.  बयलॆक अनीक चेरडुवांक पोसूक माका एक काम आसा.  माका तॆं पूरो".  

तशि तंगॆलो वंटो जालो.  ताणे मनांन दिलॆलें काणघॆवनु मलघॊडो भावु रामु दूर सरलो.  मगीरि दीसपडतें एकॆक नवें नवॆं इतॆयं सृष्टि कॊरनु, रम्मान सांगलें म्हॊण लक्ष्मणालगीय, लक्ष्मणान सांगलें म्हॊण रम्मालगीय सांगून एकॆकि चायाय पीवनु वोतॊलो.  तांगॆले मनांतु वयर वडॊवनु, ताजे उंचार मीट मिरसांग घालनु, तांका ’दृष्टिबॆट’ नातिले लेकान कॊरनु तं शकुनि निदॆयला.  अनीक दोनीय भावांक दिकूक वोचका नाका.  गावांतु अनीक वेगळिं घरयिं आसाय नवॆं.  शकुनि धूर सरलो.  

मस्त वर्ष जलिं.  रम्मान आठॆयलें.  ‘आतां शकुनीक दिकूक यॆनामू.  चार दीस फूडे तॊ गणेशपैमम्माले घरकडे वतालो दिकलें.  पैमम्माक सूख ना.  ताका तेगजाण पूत.  अनीक तगॆले कुटुंबारिवॆ शकुनीले दॊळे?  नारद एलतपेलतांतु लयतॊलो जल्यारीय ताजे मगलॆन एक चंगपण असतने.  जल्यार शकुनि लगल्यारि नाशु तं फल.  रम्माक दिसलें ’अरॆ लक्ष्मणा, तूंवे तशि सग सांगलेंवॆ म्हॊण लक्ष्मणालगि निवंगिलें जल्यार, थोगडवॆळार सत्य कळ्‍तने आशिलें.  अनीक हांवे सांगले म्हॊण संगूनु ताणे लक्ष्मणालगि इति सग सांगलें असतने?  मनांतु इति दूकि भोगिलो असतलो लक्ष्मणु.  अनिकय यी शकुनिदशा घॆवनु बेसूक नज’.  

तशि आशिलो विचार आतां लक्ष्मणाकय दिसप आसा.  आठ वर्ष जालिं रम्मालगि उलॊवनु.  धूर दिकप आसा.  आतां इतॆयिं जावो, ऎक उलॊवंका म्हॊण आठॊवनु तॊ भायर देवलो.  मनाचि एकमळि जावयात रामु घरकडे चॊण येता.  ताका संतॊषान इति कॊरका म्हॊण कळॆना.  रम्मान सांगलें. "अरॆ, हांव तुगॆलो मलघडो भावु रामु, सोपन कायिं नयिं.  फायि घरकडे सत्यनारायण वृत, तुम्मि सकाळीचि पेलतांतु एयाय."

लक्ष्मणान सांगलें "जावो, हांव इतॆयिं तुजे पसून सांगलॆं केलॆलें सग आसा जल्यार तॆं विसोरका.  माका पोरणो लक्ष्मणु जावंका."

"तॆं सग हांव तवळीचि विसरलोरॆ.  अवंगॆलि शकुनिदशा सरलि.  थंगा चॊय", रम्मान बॊट दकॆयलॆलकडे लक्ष्मणु चोयलो, रॊडा लगि रबून शकुनि पैमम्माले पुत्‍तालगि हाथु सग कॊरनु उलॆयता.  येवंचि शकुनिदशा पैमम्माकवे दॆवा?  

रम्मुयि लक्ष्मणूयि रॊडारि दॆवनु तंचे लगिचान चोवंकूनु गेले. तांका दिकुन शकुनि मत्‍तें खोरपून चोयलो.  शकुनीले तोंडारि झोळकुचे भाव दिकून तांका हासु अयलो.  रम्मान सांगलें "तुकाचि सोदून येताले तं, फायि घरकडे सत्यनारायण वृत, तूवयिं यॆवंका, लक्ष्मणूयि बयलॆय चेरडूंवय सकाळ थाकून घरकडे असतनि.  

मनांतु कराय:  तळ्ळो मण्डे ऎक जतने, वॆंटि पान कुसूनु वतने.

शनीक तगॆलो काम कॊरूक वॆळु पावना दिकून सहायाक शकुनीकयि उळदिलो आसा म्हॊण दिसता.