Sunday, November 28, 2010

बप्पालो मॊग - ३

अतां पुताक वर्ष अटावीस. इंजिनीयर. तका थंगा पावॊवुंचाक तीणे कळॆले कष्ट व्हॊड तं. बप्पाले मुखारि हातु उदारि कॊरनु तिगॆले पुताक शिकॊवंचाक तिगॆलो अभिमानु अयिकना अशिलो.  तॆं दिकूनु ती बी.एड. शिकूनु बप्पा पाय धॊरनतिले ताका वडोवुंचे बेगॆक लगिचे स्कूळांतु काम करता.  देवळांतु दवॊरनु अपमान जले उपरांते रमॆशान वेगळि वरडीक केलि.  दॊगजाण चेरडूंव आसा म्हॊणु अयिकीलें.  तिका मनांतु तृप्ति जलि.  तिगॆले बप्पाले घमंड कारण रमॆशालो जन्मु व्यर्थु जलॊना नवॆं. 

कालु वता तशीचि केलॆलें कायिं सम नयिं अशिलें म्हॊणु शॆणॆय मम्माक मनांतु जलें.  धुवॆन हसूनु दिकिलॆना.  नतुवान सरि लग्गि यॆवप ना.  पूतु शिकवण जावनु काम मॆळनु तगॆले कयिरें चोयिता.  बायिल धुवॆले विचारारीचि मॊरनु गेलि.  अतां कॊण चोवंचाक नतिले बप्पाक चोवंचो धर्मु तिका असा दिकूनु ती चोयिता.  तिगॆले मना गूणान तं ती चोयिता म्हॊणु तिगॆले जीवित नाशु केलॆले बप्पाक कळता.  पूतु लीव मेळ्‍ता तकीत येतॊलो.  वोडकयो घॆवनु बेसुनु इति मेळें?  चांग ऎक जवयांक धवंडावनु धुवॆले जीवित नाशु केलॊलो म्हॊणु गवंचो लॊकु म्हण्‍तायि कन्‍नान अयिकिलें असा.  जवंयान वेगळि वरडिक केले उपरांते माफ निवंगुनु धुवॆक वॊरनु सॊडूकयि वाट ना.  धुवॆ तोण्डाक चोवंचाक तका जायिना.  धुवॆ हथान खवंचे रीण सोरचानीक शॆणॆय मामु गेलो.  अतां अम्मायि पुतूयि मात्र तं थंगा असायि.  लगीचि धकुलभावु ट्रानसफर मॆळनु गावांतु रबूक येता. 

पुताकयि बांगळूराक चांग कंपनींतु इन्‍टरव्यू‍ जलें.  सान कामांतु बेसूनु चांग काम सोदितालो तं तो. तॊ काम तका मेळॆरि तजे लगि वोचूनु रबुका.  तका ऎक वरडीक लगॆन जलॆरि मिगॆले काम जलो. 

ताणे स्वल्‍प व्हॊडु जवंचानीक तीणे तजे लगि सग कयिरीयिं संगिले तं.  तका बप्पाक दिकूक मॊहूयि अशिलो तं.  रमॆशाले दांपत्यांतु अपशब्द कायिं यॆवनीये म्हॊणु अशिलें दिकूनु तीणे तका सोळॊना. 

सांझ जलि.  पॊरॊब मम्मूयि वेगळो एकलॊयि कॊरनु सोयिरिकॆ कयिरॆक अयिलिं. रत्‍नाकॊरु अशिलो दिकूनु तॊ उलोवुंचाक बेसॊलो.  तिका मुखारि वचाकयि इष्ट ना.  जलॆरीयि काफि अनीक खाण वॊरनु दवरलें.  अनीक ती भितरि गेलि. 

कुंडलि सग चोयलिं.  धा दीस वचानीक चेलियॆकयि चोयलिं.  चेल्लि पुताक इष्ट जलि.  वॆस्त सनीचि जावनु तं केलॆलि.  तेदूसूचि वरडिकॆ दिसूयि चोयलिं. 

तगॆलो बप्पा लगि नामू.  कशि जाणवप? तिका विचारु.  "बप्पाक कशि जाणवप पुता?" तीणे निवंगीलें. 
"तॆं कांयि ना अम्मा, अबॊन बप्पाक अपमानु केलॊलो नवें, तॆ दिकूनु येवुंना असतने.  वरडीके बरपारि बप्पालें नांव दवरि.  रमॆशालॊयि रत्‍नालॊयि पूतु म्हॊणु दवरलॆ पूरॊ."

अम्मान संगीलें "तुगॆले मित्रांक उळदुकानकवॆ?  तुका आवश्याक दुड्डुवांचो सहायु परॆन कोरचो ऎक मित्रु असा नवॆं".

"तजेलगि हांवे संगीले अम्मा.  तका वेगळे ऎक व्हरडिकॆ वोचुका खयिं, वोचो अम्मा अतां कयिरें चोवंको."

वरडिकॆ मुरथमले दीसा महॆशु ऎक देवळांतु वोचूनु येता म्हॊणु संगूनु गेलो.  देनपारा पोरतूनु तं अयिला.  तॊण्ड हसूनु अशिलें.  वरडिकॆ दिसा उडदा मुहूरतु जावनु वरडीकॆ गेलिं.  वरडीक सूपर जावनु जलि.  रत्‍ना तोण्डारि संतॊषूचि ना.  बमुणानयि तीणॆय कॊरनु कॊरका जलॆलें नवॆ यॆं सग.  मिजे कपलांतु फरकलान तं बरयिलयां.  तीणे मनाक समाधान दिलें. 

वरडीकॆ जेवणयि जावनु घरकडे गेलिं.  उंबरावलॆन वरप, देवळांतु पायिं घालप सग जलें. सुन्‍नॆलिं बन्धुबान्धव सग अयिलॆलिं तं.  सून विनम्र जावनु तं अशिलि.  रत्‍नाक तिजॆरि इष्ट दिसलें. 

व्हरडिकॆ दिसा सकाणि चाय पीवनु जवंचानीक पुतान संगीलें "अम्मा, आजि जेवणाक मिगॆले मित्रान उळदिलिं असा.  अवंका तेगांकयि वोचुका. अम्माय वोग्गि भायिर सर".

अम्मान संगीले "हांव इत्याक पुता? बप्पाक अपमान कॊरनु अबॊन पेटॆयिले उपरांते हांव पुताले स्कूळांतु अनीक पुताले वरडिकॆक मात्र तं अयिलॆलिं असा. तुमि गेलॆरि पूरो". 

पुतान जाप दिलि "हांवे मित्राक उतर दिलॆलें असा. अम्मान यॆवुनतिलें अम्मि वोचुना.  यॊ अम्मा, म्हॊणु सुन्‍नॆनयि बळान संगुचानीक रत्‍नायि भायिर सरलि. 

पुताले मित्रान पेटॆयिलॆले कारारि तीं मित्राले घरकडे गेलिं.  काराचो सोवदु अयिकूनु मित्राले बयलॆन यॆवनु तंका घरांतु उळदीलि.  मध्यप्राय अशिलि ऎकि बायल.  पुतालो मित्रु प्राय अशिलोवॆ? रत्‍नान आठॆयिलें. 

मित्राले बयलॆन संगीलें "ऎक मिनिट रबुका, हांव क्यामरा हडतां. ती भितॆरि गेलि.  तीणे क्यामरा हडचे वॆळारि तिगॆलो बमूणूयि भायर अयिलो. महॆशाक चॊवनु हशिलो, रत्‍नाले लगीचि यॆवनु रबीलो.  रत्‍ना इतिकी आठॊवनु तिकाचि विसॊरनु रबीलि.  क्यामरा क्लिक जलें.  इति चवंकता  म्हॊणु रत्‍नाक मनांतु जलॆना.  तिजे खंदॆरि ऎक हातु पोडचानीक ती झट जावनु घूवनु चोयलि.  रमॆशु! विकाराचे आधिक्यान तिका धॊरनु रबूक जलॆना.  थडथडॆवनु खलाक पॊडूक गेलॆले तिका रमॆशानयि बयिलॆनयि कॊरनु कदलारि वॊरनु निदायिलि.  चेरडूंव निरझूळ जावनु रबीलियांयि.  रम्यान वोचूनु एदे उदाक हाणु तिगॆले तोण्डारि फपुळें.  पिवुंचाक निंबुवॆ उदाकयि हळें.

रत्‍नान लोवूचि दॊळे विसकळायिले.  तीणे दुसॆरि दॊळे धंपीले. रमॆशान तिका धॊरनु नीट कॊरनु तका तेंकूनु बेसॆयिलि.  निंबुवे उदका खोल्लो तिजे हथांतु दिलो.  तॆ सुरक्षित हथांतु बेसले अमूल्य निमिष तिजे मनाक संजीवनि जावुनु दिसलें.  रम्यान निंबुवॆ उदकाचो खोल्लो कडकडेवंचे हथांतु थकूनु काणघॆवनु तिका पीवयिलें.  भयान रबिले चेरडुवांक भितरि पेटॆयिलिं. 

रम्यान तिजेलगीचि बेसूनु संगीलें "अक्काक कसले कयरॆकयि अम्मि आसाय.  वर्ष एदींचि जावनु अशिलें तुंगॆले मॆळप कशि असतने म्हॊणु भिलॆलिं त हांव.  अतां तं मका समाधान जलेयां.

अक्कान बप्पा कॊण म्हॊणु संगूनु दिले उपरांते तॊ हंगा यॆवनु बप्पाक दिकीलो.  मगीरि अतां परयंत सर्व कयरीयिं बप्पालगि निवंगूनु तं तॊ करता.  मित्रु म्हॊणु संगूनु ताणे कोणालगीयि दुड्ड काणघॆवप ना.  तका जाय जलॊलो सहायु बप्पा करता.  तॆं काणघेवंचो तगॆलो अवकाशु तं.  तका मिजेलगीयि भवंडालगीयि चांग स्नॆहु अस्सा. अक्काक कॊपु एतॊलवॆ म्हॊणु कळना नवें?  तॆं दिकूनु अक्कालगि संगुकानका म्हॊणु बप्पान संगीलें.  मिगॆले मलगडे भावाक सोयिरीक निवंगूनु थंगा पेटॊयिलॊलॊयि अमीचि तं.  अवंका एकि चांगि सून मेळतलि नवॆं.  माया चांगि सून जावनु अक्काक चोयतलि म्हळॊलो विश्वासु मका अस्सा. 

यॆं सग अयिकूनु रत्‍नाले मनाक संतॊषु कीं, आश्वासु कीं, कॊपु कीं दिसलो म्हॊणु तिकाचि कळना.  ती अनाथ नयि म्होळॊलो आश्वासु तं चॊडु अशिलो.  हजा व्हॊड इति जावंका. तीणे कळॆलि तपस्या सफल जलि. 

उलॊवनतिले बेसले रत्‍नाक चॊवनु निवंगीले "अकाक अवंचॆरि कॊपु असवॆ?"

रत्‍नान कॊपु तोण्डारि हाणु जाप दिलि "अस्सा, बप्पायि पुतूयि एकडे जावनु मका दूर केलि नवॆं".

"तशि नयि अका, समय ऎनाफडॆन संगू म्हॊणु आठॆयिलें.  रमॆशाक अतयि अक्काक वंकाणसूक तं वॆळु असा.  मका तॆं कयिरेंतु स्वल्प कुसुंगायॊय अक्कालगि असायि" म्हॊणु संगूनु ती हस्सीलि. 

ती रमॆशाले तोण्डारि चोयलि.  शान्त जावनु हसूनु बेसले तजे तोण्डाक चॊवनु उतुलकीं वरषीं तीवयि हसीलि.  संतृप्ति भोरलॊलो हासु.

--------------------------------------------------------
तीनि भागु जावनु बरयलॆलि यी काणि हंगा समाप्त जता.       

Saturday, November 20, 2010

बप्पालो मॊग - २

तॊ अयितारु अतयिं मनांतु थकूनु वचना.  वरडीक नाका म्हॊणु संगिले जलॆरीयि बप्पाचे भय्यान कायिं उलॆयिलॆना.  संजे चारि घंटे जलिं.  रमॆशूयि तगॆलि भयणि राजीयि, तिगॆलो बमूणूयि, रमॆशालो मम्मूयि कॊरनु अयिलिं.  बप्पा बप्पालो प्रभावु उलॊवनु बेसॊलो.  अम्मान दिलॊलो खाणा पॊळॆरू हांवे फिदरांतु वॊरनु दवरलो. ऎक फंता दॊळे तगॆले तोण्डारि गेले. घूवनु चाय हाडूक वचे वॆळारीचि तॆं तॊण्ड मिगॆले मनांतु थपलें.  अजीयि तॆं तॊण्ड तं मिगॆले मनांतु आसा.  चाय वॊरनु दवरलि.  ऎक फंता लगॆन नेणतॆंचि चॊवनु भितॆरि गेलि म्हॊणु ती आठॆयिता.   ऎक तंतुलॆन दांपत्य जीविता पसूनु आशिलें स्वपन.  अनियॆक तंतुलॆनि अम्माले दांपत्य दिकिलें भय्य.  बप्पा बप्पाले दुड्ड, धुवॆचॆरि अशिलि माया, दिवंचावचे स्त्रीधनाचि जडाणि, सगटांचॆयि पसूनु उलॆयिता आसा. 

तॆं सग अयिकूनु चायायि पीवनु तीं वचाक उटायिलिं.  राजीन संगीलें "चेल्लि मिगेले अन्नाक इष्ट जलि.  स्त्रीधनाचो आग्रहूयि अवंक ना.  रत्‍नाक उपाशि घालनतिलें चोवुंचाक अशिलो पगारु अन्‍नाक मेळ्‍ता" म्हॊणु संगूनु ती गेलि.  बप्पाक तॆं स्वल्प जड जलें जलॆरीयि कायिं उलॆयिलॊना.  धुवॆक बॊरॆरि रबॆयलॆवरीचि जवयांक रबॊवुंचाक औसतनवॆं?  तशि गेलि बप्पालि चिन्ता.  मुकारि वचां म्हॊणु बप्पान दवरलें.  वेस्तॆक दीसु चोयलिं.  लेकचरर नवॆं जावयिं म्हॊणु अशिलो संतॊषूयि बप्पाक आसा. 

सोनरा वुळदूनु घरकडे बेसॊवनु भंगार कॊरूक आरांबीलें.  पनास पवनाचे भंगार पुणॆयि दीवंका.  साठ पवन जलॆरीयि दीवुयात.  एदॆंचि सनप्रायॆरि केलॆलें आसा.  धुवॆक इष्ट अशिले भंगार कॊरूक संगीलें.  रत्‍नाकराकयि रमॆशु लायक म्हॊणु दिसलें.

रमॆशाले घर टौणांतु तं.  चांग घर. अम्मायि बप्पायि चेरडूंवयिं सन्‍तॊषान रबुचें स्नॆहु भरलॆलें घर तं अशिलें. रमॆशान धावेंतु शिकुचे वॆळारि ऎक अट्टाक यॆवनु बप्पा गेलो.  अम्मा एकलीचि जलि.  बप्पालि बन्धुबान्धव सग्ग दूर जलिं.  अम्मान ताका शिकॆयिलो.  लायक कॊरनु वडॆयलो.  ताका कामु जले उपरांते राजीक वरडीक कॊरनु दिल्लि.  अम्मा केदनायि संगताचि आसा "पुत्‍ता, तुगॆले चेरडाक दिकूनु जांवका माका मॊरका म्हॊणु तं आशा". तॆं दिकूनु रमॆशान वरडीक कॊरयां म्हॊणु दवरलें.  रत्‍नाक दिकुचानिकचि ताका ती लायक म्हॊणु दिसलि.  वॆस्त रत्‍नाले घरकडे तं कॊरका म्हॊणु तं अशिलें जलॆरीयि तॊ कायिं उलॆयिलॊना.  राजीक वरडीक कॊरनु दिल्या रत्‍नाले गावांतु तं. 

रमॆशाले अम्मान तंगॆले घरकडे तं वॆस्त कॊरका म्हॊणु संगीलें.  धा जाणबी ना नवॆं, एकोलॊचि पूतु.  देवळांतु वचानीक रमॆशानयि अम्मानयि रत्‍नाक दिकिलि आसा.  राजीन चेलियॆक चॊवनु येवंचानीक अम्मालगि संगीलें "अम्मा, रत्‍ना चांगि चेल्लि तं, तिगॆले बप्पाक अहंकारि म्हॊणु तं गावांतु म्हणतायि". 

अम्मान जाप दिल्लि "अम्मि रत्‍नाक नवॆ धूवॆ वरडीक कॊरनु हडतायि, तॊ व्हॊडु जलॆरि ताका व्हॊडु, अवंका इतें?" रत्‍नालें तॊंण्ड दिकिलॆरि ती उसळाउसळी म्हॊणु दिसना. 

"वयि अम्मा" राजीन संगीलें. "तिगॆले अम्मायि ऎकि साध्वि मनीषि म्हॊणु तं म्हणतायि". तिका अवंगॆलीचि जावनु अम्मि लेकिलॆरि ती अवंचेलगीयि तशीचि नवॆ असतलि. तन्‍नि उलॊवंचे वॆळारि पूतु पवलो.  "इत्ति अम्मा उलॆयितायि"? म्हॊणु निवंगुनु अम्मालगि बेसलो. 

"कायिं ना पुता, रत्‍नालो बप्पा ऎकु वॆन्द्रु म्हॊणु गावांतु म्हणतायि म्हॊणु राजि संगतालि".

"तॆं हावयिं अयिकीलें अम्मा, रत्‍ना चांग स्वभावाचि चेल्लि म्हॊणु त हांव मनांतु केल्यां". 

वॆस्त रमॆशाथयिं चन्द जावनु जलि.  रत्‍नाले बप्पाले तोण्डारि मात्र तृप्ति ना.  ताका वेगळॆलो ऊणावु मात्र तं दिकूक पडतालो.

दॊनि मास वचानीक राघव शॆणॆयन, दुवॆलि वरडीक तागॆले प्रभावाक सर जलॆले लेकान, झां झां जावनु केल्लि.  मण्‍टॊवु, मण्‍टवि, ताजो शिंगारु सग्ग चंद अशिलें.  जेवण, सकाणीचे खाण, कॊफी सरवय स्वादिष्ट तं आशिलें.  वरडिकॆ कप्पड, भंगार, रत्‍नाले इष्ट तकीत तं शॆणॆय मम्मान कळॆलें.  रत्‍नाले अम्मा वोरतातंतु थकूनु अयिलॆलॆंलगि विनम्रतॆन तं उलॆयलॆलि.  गांवु सोगळॊचि वरडिकॆक उळदिलिं तं.  सग्ग वरडिकॆंक कोरचे पशि दॊनि-तीनि ऱवंदयि अनीक गोडसें चड केलेलें तं. 

वरडीक चोवंकुचे वॆळारीयि रत्‍नाक भय तं आशिलें.  बप्पा रमॆशाले घरकडचे मनीषांक सान कोरचे लेकान इतॆयिं उलॆयितॊलोवॆ?  वरडीक जावनु जालॆरि तीवयि तंगॆलीचि तं.  तंका अयिलॊलो ऊणावु तिगॆलॊयि तं.  मनांतु आठॊवुयात नंतना तिका इति कॊरूक जतने?  रमॆशाले घरकडे वोचूनु उंबरावलॆन वॊरनु जावनु, रतीचि पोरतूनु ऎवंका म्हॊणु शॆणॆय मम्मान संगीलें. 

"मिगॆले सात आठ मित्र रत्‍ति घरकडे एतलिं दिकूनु तॊडॊवु जतॊलो.  फायि सकाणि ऎवुं" म्हॊणु रमॆशान जाप दिल्लि.  तॆं कांयि शॆणॆयि मम्मान अयिकिलॆना. रमॆशान जाप दिलॆलीचि शॆणॆय मम्माक सयिलॆना.  मतॆंतु दुक्कि म्हॊणु संगूनु शॆणॆय मामु धूवॆथयिं गेलॊना.  अम्मायि रत्‍नाकरूयि कॊरनु गेलिं.  हेरधूसा रमॆशु रत्‍नाकयि घॆवनु मावांथयिं अयिलो.  ऎकि राति थंगा रबीलिं. 

दुसॆर दिसा रमॆशान संगीलें "अम्मि घरकडे वतायि तं".  "नाका, चारि दीस रबूनु गेल्लॆरि पूरो". शेणॆय मम्मान संगीलें.

रमॆशान जाप दिल्लि "परिभवु आठॊवनियें, आजि भयणी बमुणाथयिं वतलि.  अम्माक एकलीचि रबॊवुंचे सम नयि नवॆं".

मगीरि शॆणॆय मामु कायिं उलॆयिलॊना.  रत्‍नायि रमॆशूयि कॊरनु गेलिं.  मगीरि रत्‍ना बप्पाथयिं अयिलॆना.  शॆणॆय मामु धुवॆथयीयिं गेलॊना.  दॊनि चारि फंता अम्मायि भावूयि कॊरनु यॆवनु चॊवनु गेलिं.  सेन्‍ट्रल जेयिलांतु थकूनु भायिर अयिलॆवरीचि तं रत्‍नाक दिसताने. 

ऎक दॆड वरष गेलिं.  रमॆशूयि रत्‍नायि ऎक मनान स्नॆहु दीवनु काणघॆवनु संतॊषान आसाय दिकूनु तागॆले अम्माक व्हॊडु संतॊषु.  अम्मा समान तं ती मयिंकयि लेकीता. 

रत्‍ना गुरबीणि जालि.  दॊगालॆयि अम्मांक हॊडु संतॊषु.  अम्मायि रत्‍नाकॊरूयि कॊरनु गोडसाणी खाणयि घॆवनु धूवॆक चोवंचाक गेलिं.  एदीचि घडि उलॊवनु बेसूनु जेवण जावनु पोरतूनु अयिलिं.  शॆणॆय मामु धुवॆक चोवंचाक सरि गेलॊना. 

मास धवले.  पोंसुवन कॊरका म्हॊणु अम्मान सांगीलें.  रमॆशान संतॊषान पोंसुवनाचो हॊमूयि केलो.  शॆणॆयि मामु अयिलॊना.  अम्मा कप्पड, भंगार, खाण सग्ग घॆवनु अयलि.  बटमम्मालग्गि निवंगूनु बाळांतीरॆक वॊरूक चांगु दीसूयि चॊवनु तं गेल्यायिं. 

संगिले दिसा अम्मान यॆवनु तिका बाळांतीरॆक वेल्लि.  रमॆशाक सॊणु वचाक तिका दिसना.  वोचुनतिले जवुना नवॆं?  शॆणॆय मम्माक संतॊषु जालो.  तिजॆरि व्हॊडु स्नॆहु. तिगॆले परिचरण सग्ग शॆणॆय मम्मालि बायिल सग्ग समयारि करता.  मसान मास जावनु रत्‍ना बाळांति जल्लि.  बाळांतिरॆक हळेले उपरांते रमॆशु रत्‍नाक चोवंचाक अयितरान अयितारा येतॊलो.  तिका दुक्कि  म्हॊणु अयिकूनु रमॆशु हॊस्‍पिटलांतु अयिलो. ती सुखान बाळांति जालि.  भंगरा कुटूको सरीचि ऎकु चेल्लो.  ताणे अम्माक हाणु चेरडाक दकॆयिलो.  पुताले चेरडाक घॆवनु बेसले अम्माले निरवृति दिकूनु रमॆशूयि रत्‍नायि हर्षु पवलिं. 

तिका घरकडे वेलि.  शॆणॆय मम्मान व्हॊड कॊरनु नामकरण केलें.  चेरडाक कुरटाक गोवंटॆक सग्ग भंगार कॊरनु घलें.  तगॆलीयिं तिगॆलीयिं बन्धु-बान्धव सग्ग नमकरणाक अयिलॆलिं.  अयितराचे रमॆशु पुताक चोवंचाक येतॊलो. 

तीनि महिने गेले.  सगटयिं सूर्याक घुवंचि ग्रह सरि तं.  उटायिलॆरि सगटॆयिं पळ्ळॆलगि धावुनु पवंतनि.  तॊ तगॆले दांत नतिले तॊण्ड पिंजूनु दकॆयितॊलो.  रन्‍नीरि दूध आसा जलेरीयि विसॊरनु पळ्ळॆलग्गि रबुनु वतनि.  रत्‍ना एकॆकु दिसूयि मेजूनु बेसतलि अयितारु एवंचाक.  दॊगयिं कॊरनु बेसूनु पुताक ओपुरबायि करतनि.  तागॆलि बप्पम्मा तीनि माहिने जावनु ताणे येवंचे दिसूयि चॊवनु बेसलि तं.  फतरा मन्‍न अशिलो शॆणॆय मामु परॆन पळ्ळॆ लग्गि कॊण नतिले वॆळारि चोयितॊलो. 

रमॆशु चेरडाक घरकडे हाडूक दीसु चोयिलो.  तजे मुरथमले अयितारा येवंचानीक रमॆशान शॆणॆयि मम्मालग्गि संगीले "येतले अयितारा हांवे येवना. सॊमारा भयिणीकयि घॆवनु येतॊनो. रत्‍नाकयि चेरडाकयि वॊरूक बटमम्मान चांगु दीसु संगिलो आसा."

शॆणॆय मम्मालें तॊण्ड परतने.  "तिका वॊरूक वोसुना, तुका जायि जलॆरि हंगा यॆवनु रबुयात".  शॆणॆय मम्मान खरखरीचि सोवदान संगीलें. 

रमॆशान जाप दिलि. "वरडीक जलॆले धूवॆन बमुणाथयिं नवॆं रबुका. हांव सॊमारा येतॊलो. बप्पालगि की बमुणालगि रबुका म्हॊणु रत्‍ना निशचयु कॊरो". रमॆशु गेलो.  भितॆरि बेसूनु तंगॆलिं वरतमान अयिकतालि तं रत्‍ना. रमॆशान हंगा यॆवनु रबुन्‍ना म्हॊणु तिका कळता.  बप्पा इति संगतॊलो म्हळॆले भय तं तिका.  मयिनयि बमुणानयि दिलोलो स्नॆहु लेकूक जवना.  स्नॆहु इति म्हॊणु मनांतु जलया वरडीक जाले उपरान्ते तं.  इत्याकयि तिगॆले अभिप्रायाक मॊल अशिलें तं. 

बपाले भयान घरकडे कॊण एलतपेलतांतु उलोवना.  यन्‍त्र सरि तगतगॆलो कामु चोयतनि. 

सॊमारा फलें जलें.  अम्मान धूवॆक दीवनु पेटोवंचाक खाण सग्ग कॊरनु दवरलें.  "रत्‍नान तिगॆले बमुणाथयिं रबुचे नवॆं अवंकायि सग अभिमानु".

"तुजेलगि निवंगिलॆना. निवंगिनाफडॆन संगिलॆ पूरो. मिगॆले धूवॆकयि, नतुवाकयि चोवंचाक तगॆथयिं वचाक माका जवना.  तॊ जायि जलॆरि हंगा यॆवुनु रबो.  मिजे हात खाल पॊडका दिकूनु तं दुड्डु कायिं चॊवनतिलें ताका वरडीक कॊरनु दिलॆलि". 

सॊमारा धा वरारि रमॆशूयि राजीयि कॊरनु रत्‍नाक वॊरूक अयिलिं.  चाय पीवनु सगटयिं वचाक भायिर सरलिं.  रमॆशाचे मगलॆन चेरडाकयि घॆवुनु भायिर देवलॆलि रत्‍ना भिल्लि.  कोपान आवॆषु अयिलॆवरीचि रबिलो बप्पा.  "राब गॊ थंगा" म्हळॆलि आज्ञा अयिकूनु ती कडकडॆलि.  अम्मायि भावूयि भयान मूक जावनु रबीलयायिं. 

रत्‍नान रॊणु संगीलें "मिजेलगि एदो पूणॆयि स्नॆहु असा जलॆरि बप्पान माका आशीरवादु दीवनु बमुणाथयिं पेटॊवंका". शॆणॆय मम्माले मन लॊवु जलॆना.  मगीरि अयिकिलें गरजन तं "मिगॆले उतर अयिकूनतिलें तूं गेलॆरि हांव हंगा कपानघॆवनु प्राणु पेलॆन घलतॊलो".  इति कॊरका म्हॊणु कॊळ्‍नतिलें रत्‍ना रबीलि.  कोपान भिसरावनु रबिलो बप्पा. भरलॆले दॊळे पुसूनु ती बमुणाक चोयलि.  बप्पाले कोपाक बप्पान इतॆयिं केलॆरि स्रापु तिका.  तिगॆलि अवस्था रमॆशाक मनांतु जलि.  तॊ इति करतॊलो, बप्पान घलॆलि लक्षमण रॆखा दण्‍टवूनु वचाक तिका जलॆना.  रमॆशूयि भयणीयि गेलिं.  तॆ उपरांते रत्‍ना हसिलॆना.  घरकडे कोणालगि चड उलवप ना.  चेरडालें कयिरें मात्र ती करत.  तीणे आठॆयिलें.  धांक धा पॊणु येता म्हॊणु संगिलॆं जतकाचे फल अशिवॆ? 

दॊनि वर्ष गेलिं.  चेल्लो तगॆले बप्पावरीचि रुपळावंत आसा.  तॆ वर्षा गावांतु आरटाक रमॆशु भयणीले घरकडे गेलॊलो.  रत्‍नाकयि पुताकयि चोवंचि तान ताका अशिलि.  रत्‍नान देवळांतु वचानीक रमॆशाक दिकीलो.  पुताक दिकूनु ताणे लग्गि यॆवुनु कळ्ळो.  बप्पान पुताक काणु उम्मा दिवंचे दिकुनु तिकाचि विसॊरनु रत्‍ना रबीलि.  पवसकालाक मळबारि गरजेवंचॆ वरीचि ऎकु सोवदु अयिकूनु रत्‍ना कडकडॆलि.  "कॊण संगीलें रॆ तुका मिगॆले नतुवाक काडूक?" रमॆशु वोगि पुताक खलाक रबॊवनु चोयलो.  कोपान कुद्दूनु येता शॆणॆय मामु.  भरलॆले लोकाले मुखारि तिगॆले बमुणाक अपमानु कोरचो बप्पा. रमॆशु दॆवनु गेलो.  भूमि फुटूनु पाताळांतु गेलॆलि जलॆरि इति चांग आशिलें म्हॊणु रत्‍नाक दिसलें.  अम्मान धुवॆ खंदॆरि हातु घलो.  भावान यॆवनु पुताकयि कळो.  तीं घरकडे गेलिं.  इतिकीं महाकयिरें केलॆलि तृप्ति तं बप्पाले तोण्डारि.  तॆ उपरांते तीणे खयिं वचप ना.  मगीरि रमॆशाकयि दिकिलॊना.  पुताले स्कूळांतु मात्र तं तीणे वचप.  तगॆले बेगॆक तं ती वरलिया.  ना जलॆरि आत्महत्या कॊरनु पुणॆयि ती बप्पाक समाधान दितलि आशिलि. 

---------------------------------
तिस्सॊऱो भागु लगीचि घल्‍त्तायि

Sunday, November 7, 2010

बप्पालो मॊग - १

आजि महॆषाक सोयरीक निवंगूनु येतायि म्हॊणु धकुलभावु संगतालो. ऎक पॊरॊबुमम्मालि चेल्लि. बी.कॊं शिकिल्लि. शिकवण इतॆयिं जलॆरीयि, गुणवन्ति जांका म्हॊणु तं मिगॆलि प्रार्थना.  ताका ऎक चांग जीवित जावंका.  बप्पाक दिकूनातिलें वडलो तं तॊ.  तागॆलें दांपत्य चांग जावंका म्हळॆलि इच्छा मात्र तं माका आसा.  बप्पान बळ कॊरनु संगूनु बमुणाथयिं वचाक दीवनतिलें मिगॆलो जन्मु व्यर्थ केलो. आतं मॆणा वाति सरि जॊळनु सोरचो जन्मु नवॆं मिगॆलो.  पुतालें तॊण्ड चॊवनु सग्ग विसरता.  हांव स्वल्प धैर्य दकॊवनु तेदूस दॆवनु गेलॆलि जलॆरि आजि स्वर्गतुल्य आसिलें जीवित माका मेळतने अशिलें.  पुत्‍ताक बप्पालो मॊगु मेळतॊलो आशिलो. 

"हांवे धरलॆले घॊडॆक शिंग चारि म्हॊणु संगिलॆरि वयि म्हॊणका.  व्हॊडु जन्मि नवॆं?  बप्पाक वेगळॆलें दुख मनांतु जायना. अम्मा सरि भयान तं बप्पालगि उलॆयतलि.  स्नॆहु म्होळॊलो इत्‍ति म्हॊणु बप्पाक कळना.  कामु कॊरूक अयिलॆलॆंक सोवता दिकिलॆरि अवंका मनांतु दुख दिसतने.  म्हळॆरि बप्पालगि कॊण संगतने?  तॆ कालाचो तॆ वटराचो कीरीट नातिलो रायु सरि तं बप्पा अशिलो.  तंगॆलो स्रापु जाय‍त माका यी गति अयलया. 

मिगॆले मन बप्पाक कशि कॊळूक?  अम्मायि इत्‍ति करतलि? अम्माले मनांतुलें कायिं संगूक सरि अम्माक धैर्य ना. घरकडे कामु कोरचे बयिलांक अशिलें स्वातन्त्र्य सरि अम्माक ना.  आतायिं बप्पान सनप्रायॆरि अम्माक दिकूनु, वरडीक कॊरनु आणाफडॆन ’तंगॆले अम्मान भोगिलें’ सग्ग बयिलॆनयि भोगुका म्हॊणु संगुचे बम्मूण अतयिं असायि.  बायिल रडता दिकनाफडॆन तंगॆले ददूलपण दकॆयिलें म्हळॆलें गर्व तं तंका.  रवंदयॆक मीट मिरियासांग ऊणे म्हॊणु संगूनु बप्पान वटें काणु अम्मा अंगारि उडयिलॆलें उतुलफंत दिकिलें आसा. बयिलांक मरचें परॆन तंगॆलो अवकाशु जावनु लेकुचे अतयिं असायि.  आतां तॆं ऊणे जावनु येता.  चडयि येलत-पेलतांतु सॊणु दिवंचि तं. 

अम्माले कष्ट दिकूनु, वरडीक इत्याक म्हॊणु माका दिसलें आसा.  शंभरि फंता दॆवनु वच म्हॊणु सांगिले अयिकूनूयि, अभिमानाक ऊणावु अयिलॆरीयि, समूहाक भीवनु ऎक दंतूक स्नॆहु सरी नतिले बमुणालग्गि दीस काडूकवॆ? हांव मिजेलगीचि निवंगिलें आसा.  वरडीक इत्याक? म्हळॆरि वड्डल्ले चेलियांक वरडीक कॊरनतिलें खंचॆयि बप्पा रबतॊलोवॆ?

मिगॆले ग्राडुवॆषन जवंचानीक बप्पान सोयरीक सोदूक आरांबीलें.  व्होळो दामॆलि जावंका म्हॊणु बप्पाक ना अशिलें.  बप्पालो प्राभावु अंगीकारु कोरचो चेल्लो जायि.  चारि जाणालग्गि अभिमानान संगूक ओवसुचो कामु जायि. 

वरडिक जावनु स वर्षीं चेरडुं ना म्हॊणु विचारान आशिले वॆळारि त हांव जालॆलिं.  तॆ दिकूनु माका ’रत्न’ म्हॊणु बप्पान नांव घलें.  मतॆरि दोवॊरनु तं माका वडयलॆलि.  दॊनि वर्ष जवंचानीक धकुलभावु रत्नाकरूयि जालो.  मिजॆरि बप्पाक चडि माया आशिलि. अम्मान दुशॆरि गुरबीणि जवंचानीक, अम्मा पोटान्तु इतॆं म्हॊणु निवंगिलॆरि ’बाबु’ म्हॊणु हांव संगतानि खयिं.  बाबु जलॆरि माका चांग ऎक गिफ्‍ट दीन म्हॊणु बप्पान संगीलें.  रत्नाकराले नामकरणा वॆळारि ताका घालूक सुदर्शनयि सरपळीयि कोरचे भरशि माकायि पांच पवना माळा कॊरनु दिलि. 

बप्पान सोयरीक सोदूक आरांबीलें.  एकॆक चेलॆंक एकॆक ऊणावु बप्पा दिकूनु धरतॊलो.  कयिरें बप्पाले हथा खाल पोडचो चेल्लो जावंका.  सोदूनु सोदूनु मास भॊरनु गेले.  बप्पालें ’रत्न’ काणघेवंचाक कॊण अयिलॆनायि.  तवळि तं ब्रॊकर मल्लोमम्मान ऎकि सोयरीक हळॆलि.

ऎकु चेल्लो आसा. ताका बप्पा ना.  टौणांतु चांग ऎक घर आसा.  थंगा अम्मायि पुतूयि रबतायि.  भयणीक वरडीक कॊरनु दिलि.  अम्मा ऎकि साधु मनीषि.  पूतु कॊळॆजांतु लेकचरर तं.  चोवंचाक रुपळावंतु.  वायिटु स्वाभावु कायिं ना.

बप्पाक ती सोयरीक चांगि म्हॊणु दिसलें.  बप्पा मुक्कारि सोरलो.  जातक चोयिलिं.  धांक धा पॊणु एता.  आतां दिसता, कसलें पॊणु ऎवप?  लागि रबूक कपलांतु ना.  ’कपलांन्तु नतिलॆक कोंकूनु घलॆरि वोंकूनु वतलें’ म्हण्‍तायि. 

---------------------
भागु २ मुक्कारि येता